Anadolu Medeniyetleri
Müzesi'nde Sergilenen Antik Takılar
Baş Takıları
Diademler, Taçlar
İlk örneklerini
ince altın, gümüş veya çok az da olsa tunç levhadan oval kısa kenarları yuvarlak,
ortası rozet motifli olarak görmekteyiz. Repoussé nokta veya zik zak bezemeli
olanları da vardır. İ.Ö. 3. binde Alacahöyük ve Troia'da da bulunmuşlardır.
İ.Ö. 2. binin ortalarında Kıbrıs'ta yaygındır. (Enkomi mezar buluntuları). Tanrılar
ve insanlar için adak, sunu veya otorite göstergesi veya süs takısı anlamında
kullanılmışlardır. Özel hayatta, doğumda, sevgi belirtisi olarak, şölenlerde,
hastalıkta, ölümde ve cenazede kullanılırdı.
Taç, daha çok geç
dönemlerde rütbe ve takı olarak kullanıldı. Plinius'a göre (16,9;21,11) başlangıçta
tanrı simgesiydi. Tanrı heykelleri, tapınak, kutsal yer, kurbanlık hayvan ve
hatta evler taçlandırılıyordu. Taçların ilk örnekleri zeytin, meşe ve mersin
ağacı dal ve yapraklarından daha sonra da metalden yapılmıştır.
| Adı: | Diadem |
Cinsi: | Altın |
Geliş Yeri: | Muğla |
Geliş Şekli: | Bilinmiyor |
Boyutları: | Uz:33,1 cm; gen.:
4,1 cm. |
Ağırlığı: | 8.63 gr. |
Dönemi: | İ.Ö. 4. yüzyıl |
Altın safhadan alınlık biçiminde kesilmiştir. Çevresinde bir sıra stilize yumurta
dizisi, onun üzerinde ise kabartma noktalardan meydana gelmiş bir sıra inci dizisi
bulunmaktadır. Yumurta dizisinde ara yaprak; inci dizisinde pul yoktur. Alınlığın
yüzeyi minik noktalarla oluşturulan çizgilerle bölümlere ayrılan lotus ve palmet
çiçekleri ile kaplıdır. Diademde kullanılan teknik repoussédir. Ayrıca önde, orta
kısımda, üstten vurularak yapılan ufak noktacıklardan meydana getirilmiş, palmet
yapraklarını andırır bezemeler yer almaktadır. Her iki ucunda da birer ip geçki
deliği vardır.
| Kat. No: | 10 |
Adı: | Taç |
Cinsi: | Altın |
Geliş Yeri: | Alacahöyük H Mezarı |
Geliş Şekli: | Kazı buluntusu 1937 |
Boyutları: | Uz.(açık): 53 cm;
gen.: 1,4 cm; saçak uz.: 21 cm. |
Ağırlığı: | 40,82 gr. |
Dönemi: | Eski Tunç Çağı |
Ensiz, altın safihadan
kesilen şeridin iki ucu birleştirilerek dört adet sade düz altın şeridin uçlarıyla
birlikte burularak tutturulmuştur. Şeritler saçak olarak kullanılmıştır.
| Kat. No: | 12 |
Adı: | Taç |
Cinsi: | Altın |
Geliş Yeri: | Alacahöyük MA mezarı |
Geliş Şekli: | Kazı buluntusu 1936 |
Boyutları: | Çap: 17 cm; gen.:
2,2 cm. |
Ağırlığı: | 25,06 gr. (toplam) |
Dönemi: | Eski Tunç Çağı |
Dövülerek yapılmış levhadan kesilen şeridin alt ve üst kenarı nokta kabartmalarla
bezelidir, uçlar yuvarlatılmıştır ve ikişer tane deliği vardır. Büyük delikler
içten dışa, küçük delikler dıştan içe doğru açılmıştır. Ya büyük delikler birbiri
üstüne getirilerek perçinlenmiş ya da kumaşa dikilerek tutturulmuştu.
| Kat. No: | 13 |
Adı: | Taç |
Cinsi: | Altın |
Geliş Yeri: | Alacahöyük MA mezarı |
Geliş Şekli: | Kazı buluntusu 1936 |
Boyutları: | Çap: 19,2 cm; gen.:
5,5 cm. |
Ağırlığı: | 125,55 gr. |
Dönemi: | Eski Tunç Çağı |
Altın levhadan
kesilen enli parça çember şeklinde döndürülerek birleştirilmiştir. İçleri çaprazlamasına
bölünmüş ajur dikdörtgenlerin yan yana getirilmesiyle üst üste dört bant oluşturulmuştur.
Dikdörtgenlerin köşeleriyle diademin alt ve üst kenarı boydan boya kabartma
noktalarla bezelidir. Dövme tekniğiyle yapılmıştır.
| Kat. No: | 14 |
Adı: | Taç |
Cinsi: | Altın |
Geliş Yeri: | Bilinmiyor |
Geliş Şekli: | Bilinmiyor |
Boyutları: | Uz.:30,3 cm. |
Dönemi: | İ.Ö. 3. yüzyıl |
Geniş, altın banta
ince, altın yapraklar ortaya doğru karşılıklı gelecek şekilde yerleştirilmiştir.
Ortadaki Herakles düğümü kabartma olarak yapılmıştır. Yaprakların üzerindeki
damarları da kabartmadır. 5 - 1-65 env. no.lu düz altın bant parçası tacın arkasına
eklenmiştir.
| Kat. No: | 15 |
Env. No: | 13508 |
Adı: | Taç |
Cinsi: | Altın |
Geliş Yeri: | Bilinmiyor |
Geliş Şekli: | Müsadere |
Boyutları: | Uz.: 27 cm. (açık) |
Ağırlığı: | 6,11 gr. |
Dönemi: | İ.Ö. 1. yüzyıl |
Uçları halkalı,
ince şerit bant üzerindeki on bir deliğe takılmış üç dilimli yapraklardan oluşturulmuştur.
Halkalara takılan altın iple başın arkasından bağlanmış olmalıdır. Yapraklardaki
lifler belirgindir. Bir yaprak eksiktir. Ezilme ve kırılmalar vardır.
| Kat. No: | 16 |
Adı: | Taç parçaları 8
ad. |
Cinsi: | Altın |
Geliş Yeri: | Milas |
Geliş Şekli: | Bilinmiyor |
Boyutları: | Uz.: 4,0-4,5 cm;
gen.: 2.0-2,5 cm. |
Ağırlığı: | 3.31 gr. toplam |
Dönemi: | İ.S. 2. yüzyıl |
Her bir yaprak
lotus çiçeği biçiminde altın safihadan kesilmiştir. Lotus çiçekleri üç dilimlidir
ve lif çizgileri belirgindir. Yaprakların sap kısımları incedir ve düz altın
banta monte edilmek üzere halka haline getirilmişlerdir.