KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

139. İtalya'dan İadesi Sağlanan Roma Dönemi Zeugma Kökenli Stel (1 Adet) (2023)



MS. II. yy'ın ortalarına tarihlenen Antoninler dönemi karakteristiklerini yansıtan oldukça özel stel üzerindeki yazıtta Antik Yunanca "Kocasını seven eş, Satornila, elveda!" ifadeleri okunmaktadır. 

Σατουρνῖλα   χ[ε͂ρε]
φιλανδρίᾳ      χ[αῖρε]
"Kocasını seven eş, Satornila,  elveda!"

İtalya Jandarma Teşkilatı Venedik Kültürel Mirası Koruma Birimi tarafından el konulan stelin ayrıntılı incelemeler sonucu taşının cinsi, işleniş teknikleri, benzer örneklerle yapılan karşılaştırmalarla stil ve ikonografik açıdan Zeugma kökenli olduğu ve ülkemizden yasa dışı olarak çıkarıldığı anlaşılmıştır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığınca koordine edilen süreçte Prof. Dr. Kutalmış Görkay ve Gaziantep Müzesince eserin kökenine ilişkin pek çok veri ve örnek ortaya konmuştur. Yasal düzenlemelerimiz ve bilimsel değerlendirmeler ışığında Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla stelin ülkemize iadesi talep edilmiş ve İtalya'daki adli işlemlerin tamamlanmasının ardından iade kararı verilmiştir.

Bu mezar steli, kendi döneminde Zeugma'da yerleşik kişi ve toplulukların biyografilerinin çıkarılmasına ve soy çalışmalarına katkı sağlayacak niteliktedir.

Bakanlığımızın titiz takibinin ardından söz konusu kültür varlığı 28 Nisan 2023 tarihinde Türkiye'nin Roma Büyükelçiliğinde düzenlenen bir törenle teslim alınmıştır. Türkiye'ye getirilen eser Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesinde bulunmaktadır.