KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

S. S. S.

MÜZELER DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 

MÜZELER VE TARİHİ ESERLERİMİZ HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER:

Müze nedir?

Tarihi eserleri tespit eden, bilimsel yöntemlere açığa çıkaran, inceleyen, değerlendiren, koruyan, tanıtan, sergileyen, eğitim programları aracılığıyla tarihi eserler konusunda halkı bilinçlendirerek toplumun kültür düzeyini yükseltmeyi amaçlayan eğitim, bilim ve sanat kurumlarıdır. Müzeler, bulunduğu kentlerin prestij yapıtlarındandır.

Müze ve örenyerlerinden kimler ücretsiz faydalanabilir?

- 18 yaş ve altındaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gençler ve çocuklar ile bu yaş grubundaki öğrenci gruplarına refakat eden öğretmenler,

- 65 yaş ve üstü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları,

- Gaziler ve refakatindeki anne, baba,  eş ve çocukları ile şehit yakını kimlik kartı sahipleri,

- T.C. Vatandaşı ve Yabancı Engelliler ile bir refakatçisi,  (Görünür bir engel ve/veya belge ibrazı ile)

- Er ve erbaşlar,

- ICOMOS ve UNESCO kartı sahipleri,

- Yerli ve yabancı basın kimlik kartı sahipleri,

- Seyahat Acentesi sahip veya sorumlu müdürleri,

- Kültür ve Turizm Bakanlığı kokardını haiz profesyonel turist rehberleri,

- Kültür ve Turizm Bakanlığı personeli ve emeklileri ile refakatindeki anne, baba, eş ve çocukları,

- 12  yaş ve altındaki yabancı uyruklu çocuklar,

- Hayatboyu Öğrenme Programı çerçevesinde Comenius Okul Ortaklıkları ile Erasmus Öğrenci Değişim Programı kapsamındaki gruplar ile bu gruplara refakat eden öğretmenler (ülkemizdeki muhatapları ile yapılan sözleşmelerini ibraz etmeleri kaydıyla kimlik ibrazı aranmaksızın ücretsiz giriş olanağı sağlanacaktır).

- Müze ve ören yerinin bağlı bulunduğu İl ve İlçenin;

- Mülki İdare Amirleri (İllerde Vali, Kültür ve Turizmden sorumlu Vali Yardımcısı, ilçelerde Kaymakam),

- Büyükşehir, İl, İlçe ve Beldenin Belediye Başkanı ve en fazla 10 kişi olmak üzere refakatindekiler.

Müzeler hangi günler ziyarete açıktır?

İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi, İstanbul Galata Mevlevihanesi Müzesi, İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi ve İstanbul Yıldız Sarayı Müzesi ile bağlı birimleri Salı günü; Hisarlar Müzesi ile bağlı birimleri, İstanbul Kariye Müzesi, İstanbul Fethiye Müzesi Çarşamba günü ziyarete kapalıdır. Bu müzeler dışında Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı tüm müzeler ise Pazartesi günleri hariç her gün ziyarete açıktır. Ayrıca, müze ve örenyerleri dini bayramların birinci günü saat 13.00’a kadar ziyarete kapalıdır.

Müzekart nedir? Kimler müzekart sahibi olabilir?

Müzekart, Bakanlığımıza bağlı 300’ü aşkın müze ve ören yerini alındığı tarihten itibaren 1 (bir) yıl boyunca ücretsiz giriş olanağı sağlamaktadır.30 TL bedelle satılan tam Müzekart ile yapılan ziyaretlerin elektronik turnikeli geçiş kontrol sistemine sahip müze ve örenyerlerine yılda iki kez ücretsiz giriş hakkı sağlamakta olup, 15 TL ve 5 TL bedelle satılmakta olan indirimli Müzekart ile dilediğiniz kadar ziyaret etme olanağı sağlamaktadır.

Taşıma kapasitesi düşük olan ve aşırı ziyaretçi trafiğine maruz bırakılması halinde tarihi dokusunun zarar göreceği düşünülen Bakanlığımıza bağlı Topkapı Sarayı içerisinde bulunan Harem Dairesi, Efes ören yeri içerisinde bulunan  Yamaçevler ve Göreme Açıkhava Müzesi içerisinde bulunan Karanlık Kilise Müzekart kapsamında bulunmamaktadır. Belirtilen üniteler için ücret ödenmesi gerekmektedir.Müzekart almak için fotoğraflı bir kimlik belgenizle birlikte Müzekart Satış Noktalarına başvurulması veya internet üzerinden kartı sipariş etmek üzere "www.muze.gov.tr" ve " www.muzekart.com " adresindeki web sitesini ziyaret etmek yeterlidir.

Ülke olarak sahip olduğumuz zengin tarihi ve kültürel mirası halkımızla buluşturmayı hedefleyen Müzekart’ın vatandaşlarımıza sunduğu avantajlara eklenen ferdi kaza sigortası, Müzekart sahibini ek bir ücret ödemeksizin sigorta poliçesi sahibi yapmaktadır. Bu poliçe 30 ve 50 TL. bedelli kart sahipleri için kişi başına 10 bin TL. tutarında, % 50 indirimli Müzekart sahipleri için ise 5 bin TL. tutarında kaza sonucu vefat ve sürekli sakatlık teminatı içermektedir.

Bakanlığımıza Bağlı Müze ve Örenyerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge’nin Müzekart alım ve kullanımını düzenleyen 8. Maddesi uyarınca;  Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yanı sıra, 5203 Sayılı Kanuna tabi Mavi Kart sahiplerine, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlarına ve Türkiye’de yerleşik “Yabancı Kimlik Numarası” sahibi kişilere kimlik ibrazı şartı ile Müzekart düzenlenebilir. Türkiye’de bulunan yabancı misyon şeflikleri ile temsilciliklerinde görev yapan diplomatik statüdeki kişiler ile birinci derecedeki yakınlarına Ankara Gişe İzleme Merkezi ve Müzekart Satış Noktası tarafından Diplomatik Müzekart düzenlenebilir.

Bakanlığımıza Bağlı Müze ve Örenyerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge uyarınca Müzekart’ın fiyatı 30 TL olup, belirtilen tarife; Milli Eğitim Bakanlığı ile özel ilk ve orta öğretim okulları geçerli kimlik kartını haiz öğretmenler, 18 yaş üzerindeki öğrenciler ve öğrenci kimliği ibrazı şartı ile ülkemizdeki ortaöğretim kurumlarında eğitim gören yabancı öğrenciler ile yüksek öğrenim kurumlarında önlisans, lisans veya yüksek lisans programlarına devam eden yabancı öğrenciler için % 50 indirimli uygulanmaktadır.  18 yaş ve altındaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, Kültür ve Turizm

Bakanlığı kokardını haiz profesyonel turist rehberleri  ve Kültür ve Turizm Bakanlığı personeli ve emeklileri ile anne, baba, eş ve çocukları 5 TL karşılığında Müzekart alabilirler.

Tarihi eser bulunduğunda neler yapılmalıdır?

Ülkemiz, dünyada eşine ender düzeyde rastlanılan zengin bir kültür hazinesine sahiptir. Bu hazineyi her türlü tehlikeden korumak ise müzelerimizin birinci ve en önemli görevidir.

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na göre; Devlete, kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar ile özel hukuk hükümlerine tabi gerçek ve tüzelkişilerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlarda varlığı bilinen veya ileride meydana çıkacak olan tarihi eserler “Devlet malı” niteliğindedir.

Tarihi eserleri bulan, sahip oldukları veya kullandıkları arazide tarihi eser bulunduğunu bilen veya yeni haberdar olan vatandaşlarımızın, bunu en geç üç gün içinde, kendisine en yakın müze müdürlüğüne veya köyde muhtara, diğer yerlerde ise mülki idare amirlerine bildirmeleri gerekmektedir. Bu, yasal bir zorunluluk olmasının ötesinde tarihi eserlerimizin talan edilmesinin önüne geçmek için örnek olması gereken bir vatandaşlık görevimizdir.

İhbarı alan muhtar, mülki amir bunların korunması ve güvenlikleri için gerekli tedbirleri alırlar. Muhtar, aynı gün alınan tedbirlerle birlikte durumu en yakın mülki amire; mülki amir ve diğer makamlar ise on gün içinde, yazı ile Kültür ve Turizm Bakanlığına ve en yakın müze müdürlüğüne bildirir. Bakanlık ve müze müdürü 2863 sayılı Kanun hükümlerine göre en kısa zamanda gerekli işlemleri yapar.

Tarihi eserlerimizi bir rant kapısı olarak algılayıp onlardan maddi bir çıkar gözetenlere karşı halkımızın duyarlı olması büyük önem arz etmektedir. Bunun için başta kolluk kuvvetlerimiz olmak üzere özellikle çocuklarımıza ve gençlerimize kültürel mirasımızın korunması ve kaçakçılığın önlenmesi yönünde müzelerde yıl içerisinde çok yönlü ve uygulamalı eğitim programları düzenlenmektedir.

Tarihi eserler müzelere nasıl kazandırılır?

Eserler, müzelere bilimsel araştırma, sondaj ve kazılar yoluyla veya satın alma, bağış, zoralım (mahkeme kararı ile) veya bir başka müzeden devir yolu ile kazandırılmaktadır.

Tarihi eserleri bulanlara ikramiye verilir mi?

Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yer üstünde, yer altında ve su altında bulunan “taşınır” nitelikteki tarihi eserleri yasal süre içerisinde ilgili mercilere haber verenlere 2863 sayılı yasa hükümleri ve müze uzmanlarının eserlere ilişkin değerlendirmeleri çerçevesinde ikramiye ödenmektedir.

Tarihi Eserlere İlişkin Cezai İşlemler Nelerdir?

Korunması gerekli taşınmaz nitelikteki tarihi eserlerin yıkılmasına, bozulmasına, tahribine, yok olmasına veya zarara uğramalarına kasten sebebiyet verenler iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar para cezasıyla cezalandırılır.

Kültür ve tabiat varlıklarını yasal süre içerisinde mazereti olmaksızın bildirmeyen ve bilerek aykırı hareket eden kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Yasal sürelerde ilgili makamlara bildirilmeyen tarihi eserleri satışa sunan, satan, veren, satın alan, kabul eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar para cezası ile cezalandırılır.

Tarihi eserleri yasaya aykırı olarak yurtdışına çıkaran kişi, beş yıldan on iki yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar para cezası ile cezalandırılır.

Tarihi eser bulmak amacıyla izinsiz kazı veya sondaj yapan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. İzinsiz olarak define araştıranlar üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

 

ÖZEL MÜZELER HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR:

 

Kimler Özel Müze Kurabilir?

Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişilerle vakıflar, Kültür ve Turizm Bakanlığından izin almak şartıyla kendi hizmet konularının veya amaçlarının gerçekleştirilmesi için her çeşit taşınır kültür ve tabiat varlığından oluşan koleksiyonlar meydana getirebilir ve özel müzeler kurabilirler.

Kimler Özel Müze Açamaz Ve Özel Müzelerde Çalışamaz?

Ancak, güveni kötüye kullanma, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, görevi kötüye kullanma, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devletin sırlarını açığa vurma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti yaparak, kullanılmasını kolaylaştırma ve kullanma, satın alma veya bulundurma, kaçakçılık suçları ile 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 10/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçaklılıkla Mücadele Kanunu ve 13/11/1996 tarihli ve 4208 sayılı Kanunda 12/6/1933 tarihli ve 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakebesi Hakkında Kanunda belirtilen suçlardan ertelenmiş veya affa uğramış olsalar dahi hüküm giymiş şahıslar ile korunması gerekli taşınır kültür varlığı koleksiyoncusu iken kendi isteği dışında bir nedenle belgesi iptal edilenler, özel müze açamazlar ve özel müzelerde çalışamazlar.

Özel Müze Kurmak İsteyenler Hangi Belgelerle Nereye Başvurmalıdır?

Özel Müze kurmak isteyenler kurulacak müzenin kuruluş amaçları ve faaliyet konularını belirten bir yazı ile Kültür ve Turizm Bakanlığına başvururlar.

Başvuruya aşağıdaki belgeler eklenir.

Müze olarak kullanılacak binanın 1/100 ölçekli planı,

Binanın adresi ile tapu kaydı veya intifa, irtifak hakkı veya kira sözleşmesi gibi haklarla en az on yıl kullanma iznini gösteren belge örneği,

Mevcut kültür ve tabiat varlıklarının sıra numarası, adı, cinsi ve ölçülerini belirtir bir listesi,

Tüzel kişilerin yetkili organlarından alınmış karar veya onay.

Müze Olarak Kullanılacak Binalarda Aranan Koşullar Nelerdir?

Müze olarak kullanılacak binanın;

Müstakil bir yapı veya ayrı bir bölüm olması,

Mevcut kültür ve tabiat varlıklarının teşhirine, depolanmasına ve grup ziyaretlerine uygun olması

Kültür ve tabiat varlıklarının sağlıklı bir şekilde korunmasına uygun olması, Gerektiğinde kültür ve tabiat varlıklarının bakımının yapılabileceği bir atölyenin bulunması,

Ziyaretçilerin müracaat, dinlenme yeri, tuvalet ve diğer zaruri ihtiyaçlarını karşılayabilecek tesislerin bulunması,

Yangına, sabotaja ve hırsızlığa karşı emniyet tedbirlerinin alınmış olması, gerekmektedir.

 

KORUNMASI GEREKLİ TAŞINIR KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI KOLEKSİYONCULUĞU HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR:

 

Koleksiyoncu Ne Demektir?

Kültürel ve doğal mirasın taşınabilir özellikteki yapıtlarını 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 26. maddesi ile Korunması Gerekli Taşınır Kültür ve Tabiat Varlıkları Koleksiyonculuğu ve Denetimi Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde toplayan, arşivleyen, koruyan, bilimsel yayınlarla tanıtarak yayınlayan ve sergilemesini gerçekleştiren kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek veya tüzel kişiler koleksiyoncu olarak tanımlanır.

Koleksiyonculuk Faaliyetinde Bulunmak İsteyenler Hangi Belgelerle Nereye Başvurmalıdır?

Taşınır kültür ve tabiat varlığı koleksiyon izin belgesi almak isteyenler koleksiyonun bulundurulacağı yere en yakın müze müdürlüğüne yazılı olarak aşağıdaki bilgi ve belgelerle başvuruda bulunur:

T.C. kimlik numarası beyanı,

İkametgâh beyanı,

Adli sicil beyanı ve arşiv kaydı,

Üç adet vesikalık fotoğraf,

Koleksiyonun bulundurulacağı yerin adresi,

Varsa ellerinde bulunan taşınır kültür ve tabiat varlıklarının envanter bilgilerini belirtir liste.

Kamu kurum ve kuruluşları ile tüzel kişiler için yukarıdaki belgelere ek olarak, koleksiyondan sorumlu kişinin kimlik bilgileri, karar ve yetki belgesi.

Kimler taşınır kültür ve tabiat varlığı koleksiyon izin belgesi alamaz?

Güveni kötüye kullanmak, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak, dolanlı iflas, resmi ihale ve alım-satımlarına fesat karıştırma, devletin sırlarını açığa vurma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti yaparak kullanılmasını kolaylaştırma ve kullanma, satın alma veya bulundurma suçları ile 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 282 nci maddesinde belirtilen suçlardan hüküm giyenlere koleksiyon izin belgesi verilmez.

 

KAZILAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 

Yüksek Lisans veya Doktora öğrencisi öğrencisiyim, Tez çalışması kapsamında yüzey araştırması nasıl yapabilirim?

Yüksek Lisans ve/veya Doktora öğrencileri tarafından yapılmak istenen yüzey araştırmalarına ilişkin talepler 31 Aralık tarihine kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne iletilmelidir. Söz konusu başvurular Kültür ve Tabiat Varlıklarıyla İlgili Yapılacak Yüzey Araştırması, Sondaj ve Kazı Çalışmalarının Yürütülmesi Hakkında Yönerge’nin 8. Maddesi kapsamında değerlendirilmekte olup; 31 Aralık tarihinden sonra iletilen başvurular değerlendirmeye alınmaz.

Kazı çalışması yapmak istiyorum nereye başvurmalıyım?

Ülkemizde Türk ve Yabancı bilim insanlarınca gerçekleştirilmek istenen Bakanlar Kurulu Kararlı kazı çalışmalarına ilişkin talepler; 31 Aralık tarihine kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne iletilmelidir. Söz konusu başvurular için başvuru sahibinin “Arkeolog,  Sanat Tarihçi veya Antropolog “ olması ,en az (5) beş yıllık bir kazı tecrübesi ile “Doçent” ünvanına sahip olması, bir üniversite ile veya yüksek okulun öğretim üyesi ya da bu konu ile ilgili bilimsel bir kuruluşun mensubu olması   zorunludur. 31 Aralık tarihinden sonra iletilen başvurular değerlendirmeye alınmaz.

Yabancılar tarafından yapılacak kazı ve araştırmalarda başvuru nasıl yapılmaktadır?

2863 Sayılı Kanun ve buna bağlı olarak çıkarılan “Kültür ve Tabiat Varlıklarıyla İlgili Olarak Yapılacak Araştırma, Sondaj ve Kazılar Hakkında Yönetmelik” hükümleri uyarınca Ülkemizde kazı ve araştırma yapmak isteyen yabancı heyetler müracaatlarını dış temsilciliklerimiz aracılığıyla yaparlar. Dışişleri Bakanlığı kendi görüşleri ile birlikte başvuruyu Bakanlığa iletir.

Define aramak istiyorum ne yapmalıyım?

Ülkemizde gerçekleştirilen bilimsel nitelikli kazı çalışmaları haricinde define amacı ile yapılmak istenen kazı çalışmaları için define aranacak yerin bağlı olduğu mülki amire bir dilekçe ile müracaat edilmelidir. Ayrıntılı bilgi için“Define Arama Yönetmeliği”’ne bakınız.

Arkeolojik kazı ve araştırmalarda görev almak istiyorum, ne yapmalıyım?

Ülkemizde Bakanlığımız izinleri ile gerçekleştirilen kazı çalışmalarında yer alacak ekip üyeleri Kazı Başkanlarınca belirlendiğinden bu konuda ki taleplerin kazı başkanlıklarına yapılması gerekmekte olup; Müze Müdürlükleri tarafından yürütülen kazı çalışmalarında görev almak isteyen kişilerin ise Müze Müdürlüklerine başvurması gerekmektedir.

Yüzey/Sualtı Araştırması başvurusu yapmak istiyorum, başvuru şartları ve şekli nedir?

Ülkemizde Türk ve Yabancı bilim insanlarınca gerçekleştirilmek istenen yüzey araştırmasına ilişkin talepler 31 Aralık tarihine kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Genel Müdürlüğü’ne iletilmelidir. Söz konusu başvurular için başvuru sahibinin akademik unvanı en az “Doktor” düzeyinde olması ve mesleki tecrübe kapsamında arazide en az 5 yıl çalıştığı, bağlı olduğu bilim kuruluşundan getireceği referanslarla belgelenmelidir. Yüzey Araştırması konusunun Başkanı’nın uzmanlık alanı ile bağlantılı olması, çalışmanın 2 il ile sınırlandırılarak 10 günden kısa tutulmayacak şekilde programlanması ve çalışmanın Temmuz-Ağustos dışındaki aylarda yapılacak biçimde düzenlenmesi gerekmektedir. Başvurular Türk heyetleri için bağlı bulundukları bilimsel kuruluş, yabancı heyetler için bağlı bulundukları bilimsel kuruluş ve dış temsilciliklerimiz aracılığıyla yapılır. Yabancı kurumlarca yapılan yüzey araştırması başvurularında tüm bilgi ve belgelerin Türkçe olmaları ya da mevzuatına uygun şekilde Türkçe çevirilerinin bulunması zorunludur.

Su altında kültür ve tabiat varlıklarının bulunduğu alanlar 2863 sayılı Kanun’un 35. maddesine dayanarak Bakanlar Kurulu kararı ile dalışa yasak alan edilmektedir. Sualtında Korunması Gerekli Kültür ve Tabiat Varlıkları 24.09.2001 tarih ve 24533 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlananalanlara ilişkin 2001/2952 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve bu karara ek olarak, 22.12.2001 tarih ve 24618 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan alanlar ile aynı kararda değişiklik yapan 06.02.2002 tarih ve 24663 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan alanlarda Bakanlar Kurulu Kararı ile koordinat listeleri ve alanları belirtilen bölgelerde, bilimsel çalışmalar dışında her türlü dalış yasaktır.

Bakanlar Kurulu Kararı ile ilan edilen ve Bakanlığımızca yürütülen dalışa yasak bölge uygulamasının yürürlüğü yine aynı şekilde Bakanlar Kurulu Kararı ile kaldırılabilmektedir.

Dalış yasağı bulunan alanları nasıl öğrenebilirim?

Dalışa yasak alanlar Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın www.sgk.tsk.tr adresinde yayımlanmaktadır.

 

 

KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 

Define aramak istiyorum. Ne yapmalıyım?

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 50. Maddesi ve buna bağlı olarak çıkarılan Define Arama Yönetmeliği çerçevesinde define aranmasına izin verilmektedir. Define aramak isteyenler, define arayacakları yerin bağlı olduğu mülki amire bir dilekçe ile müracaat ederler.

Dilekçede arama maksadı açıkça belirtilir ve define aranacak yerin il, ilçe, bucak, köy, mahalle, sokak ve ev numarası bildirilir. Ayrıca bu yerin ekili, dikili, meskun, gayrimeskun, tapulu ve tapusuz olup olmadığı ve kime ait olduğu açıklanır.

Müze Müdürlüğünce, define aranacak yerin 2683 sayılı Kanun'un 6. maddesinde belirtilen yerler ile tespit ve tescil edilen sit alanları ve mezarlıklar içinde olup olmadığı, define aranmasından sakınca bulunup, bulunmadığı tespit edilir. Müracaat uygun bulunduğu takdirde, define araması yapılacak ilin valiliğinden izin alınmak suretiyle ruhsatname verilir, bu ruhsatnamenin geçerlilik süresi en çok 1 yıldır ve define kazısı aralıksız en çok 15 gün devam eder. Hava muhalefeti veya tabii afetlerden dolayı bu süre içinde bitirilemezse bir defaya mahsus olmak üzere çalışılamayan süre kadar valilikçe uzatılabilir.

 


Hangi alanlarda define aramak için izin verilmemektedir? Neden?

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunun 6 ncı maddesinde korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlığı olarak belirtilen yerler ile tespit ve tescil edilen sit alanları ve mezarlıklarda define arama izni verilmemektedir.
Bahse konu alanlarda; bilim, kültür, din ve güzel sanatlar açısından değer taşıyan bilgilerin bilim insanları tarafından bilimsel esaslara uygun olarak açığa çıkarılmaları esastır. Kültür ve tabiat varlıkları bilimsel kazılarla açığa çıkarılırken tüm bağlamıyla kayıt altına alınmakta, değerlendirilmekte ve elde edilen tüm veriler bilim dünyasına sunulmaktadır.

Bilimsel kazılarla belli kurallar dikkate alınarak açığa çıkarılmayan ve belgelenerek koruma altına alınmayan her kültür varlığı tarihi bir verinin sonsuza dek yok olmasına neden olur. Bu nedenle bahse konu alanlarda yalnızca bilimsel çalışmaların yürütülmesine izin verilmektedir.


Türkiye genelinde define aramak için izin almak mümkün müdür?

Türkiye genelinde define arama izni verilemez. Define aranacak yer 50 metrekareyi ve 10 metre derinliği geçemez.

Define aramak istediğim arazinin mülkiyeti bana ait değil ne yapmalıyım ?

Define aranacak yer sahipli ise; gerçek kişilerden noterden tasdikli muvafakatname, tüzel kişilerden de yetkili organlarından alınacak muvafakat yazısının alınması gerekmektedir.

Define aramak istediğim arazinin birden çok sahibi var ne yapmalıyım?

Tüm hissedarlardan noterden tasdikli muvafakatname alınması gerekmektedir.

Define araması için Kültür ve Turizm Bakanlığı maddi destek ve ekipman sağlar mı?

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Define Arama Ruhsatı sahiplerine maddi destek ve ekipman sağlanmamaktadır.

Define Arama Ruhsatı sahibinin maddi sorumlulukları var mıdır?

Define aranacak yeri incelemeye gidecek en az iki kişiden oluşan müze ihtisas elemanı ve aramada bulunacak ihtisas elemanları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı temsilcilerinin yol masrafı ve birinci derece devlet memuru harcırahı üzerinden yevmiyeleri define arayıcısı tarafından ödenir. Bu yevmiyeler günlük zorunlu giderleri karşılamadığı takdirde, aradaki fark yevmiyelerin yüzde ellisini geçmemek şartıyla define arayıcısı tarafından ayrıca ödenir.
Define aramasından doğacak zarar ziyan ve kazı yapılan yerin eski haline getirilmesi ile ilgili masraflardan, define aranacak sahada, on beş günlük define arama süresi dikkate alınarak çevre sakinlerinin can ve mal güvenliğini sağlayıcı tedbirlerin alınmasından ve doğabilecek tüm zararın karşılanmasından define arayıcısı sorumludur. Bu masrafların tahmini tutarı ilgili müze müdürlüğünce tespit edilir. Tespit edilen bu tutara 492 sayılı Kanunun ekinde yer alan (8) sayılı tarifenin “VI – Meslek erbabına verilecek tezkere, vesika ve ruhsatnamelerden alınacak harçlar” başlıklı kısmının 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi gereğince her yıl belirlenen define araştırmaları için verilecek ruhsatnameler harcının yüz katı teminat bedeli eklenir.
Define arama yerini incelemeye gidecek müze ihtisas elemanlarının harcırahı incelemeden önce, yukarıda belirtilen masraflar ve teminat bedeli  ise arama başlamadan önce define arayıcısı tarafından bir kamu bankasına ilgili müze müdürlüğü adına yatırılır.
Müze müdürü aramadan önce görevlilere avans öder. Hizmetin yerine getirilmesinden sonra görevlilerin verecekleri hakediş belgelerine göre kesin hesap yapılır. Artan para define arayıcısına iade edilir.


Define arama kazısı sonucunda bulduğum defineden ne kadar pay alırım ?
Bulunan definenin Hazine ve Maliye Bakanlığınca geçer akçe olarak değeri tespit edilir. Define Hazineye ait arazide bulunmuşsa yüzde ellisi define arayıcısına; özel veya tüzel kişilere ait arazide bulunmuşsa yüzde kırkı define arayıcısına, yüzde onu ise mülk sahibine verilir.

Yapılan define kazıları sonucunda define bulundu mu?

Yapılan izinli define kazıları bünyesinde herhangi bir buluntuya rastlanmamıştır.

Tarihi eser buldum ne yapmalıyım ?

Taşınır ve taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını bulanlar, malik oldukları veya kullandıkları arazinin içinde kültür ve tabiat varlığı bulunduğunu bilenler veya yeni haberdar olan malik ve zilyetler, bunu en geç üç gün içinde, en yakın müze müdürlüğüne veya köyde muhtara veya diğer yerlerde mülki idare amirlerine bildirmeye mecburdurlar.

Kültür ve tabiat varlıklarıyla ilgili olarak bildirim yükümlülüğüne mazereti olmaksızın ve bilerek aykırı hareket eden kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bildirimi yapılmamış olan kültür ve tabiat varlığını satışa arz eden, satan, veren, satın alan, kabul eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Dededen kalma ata yadigari  silahım ( halı, kilim, madalyon,kap-kacak vs) var. Ne Yapmalıyım?
En yakın Müze Müdürlüğüne gidilerek ata yadigarı objenin korunması gerekli kültür ve tabiat varlığı olup olmadığı yönünde bir incelemenin yaptırılması gereklidir.

Yurtdışından eser getirmek serbest midir?

Yurtdışından ülkemize eser getirmek serbesttir. Ancak, ülkemiz kökenli olmamakla birlikte bir başka ülkenin korunması gerekli kültür varlıklarından olabileceği ve taraf olunan uluslararası sözleşmeler gereği köken ülkeye iadesi gerekebileceğinden getirilen eserlerin gümrükte beyan edilmesi gerekmektedir.

Yurt dışına kaçırılan eserler nasıl tespit ediliyor

Yurt dışında bulunan ülkemiz kökenli kültür varlıklarının tespit edilmesi, yurt dışındaki müzeler ile sanat ticaretiyle uğraşan kurum ve kuruluşların WEB sayfalarının, yayınlarının incelenmesi, bazı durumlarda yerinde inceleme yapılması, akademik yayınların taranması ve bu konuyla ilgili Bakanlığımıza iletilen ihbarların değerlendirilmesi suretiyle yapılmaktadır.

Yurt dışına kaçırılmış kaç tane eserimiz var

Yabancı müze depolarının ve bazı özel koleksiyonların erişilebilir olmaması nedeniyle Türkiye’den kaçırılan kültür varlıklarına ilişkin net bir sayısal değerlendirme yapılması mümkün olamamaktadır.

Yurtdışından iadesi sağlanan eserlere ilişkin nasıl bilgi edinebilirim?

http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,44470/yurt-disindan-iadesi-saglanan-eserler.html 

Yurtdışına sergilenmek üzere gönderilen eserlerin güvenliği nasıl sağlanmaktadır?

Eski eserlerin yurtdışına çıkarılması 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve ona bağlı yönetmelik hükümleri çerçevesinde, çividen çiviye tüm riskler dahil sigortalanarak, eserlerin gönderileceği ülke makamlarından Devlet Garanti Belgesi temin edilerek, Bilim Kurulu ve Bakanlar Kurulu Kararı alınarak gerçekleştirilmektedir.

Devlet Garanti Belgesinde serginin teşhir edileceği ülke makamlarının, her türlü el koyma ve hacze karşı eserleri koruyacağı taahhüdü yer almaktadır. Ayrıca eserlerin Türkiye’den çıkışından itibaren yurda dönüşüne kadar geçen süre boyunca Türkiye’deki müze uzmanları o ülkede eserlere refakat etmekte, eserlerin teşhir edildikleri mekanlardaki güvenlik, ışık, ısı ve nem oranlarını kontrol etmektedirler. Sergi mahallinde (teşhir mekanı içinde ve dışında)  her gün 24 saat sürekli, yeterli güvenlik önlemlerinin alınması, bu amaçla, müze depo ve teşhir mekanlarında kapalı devre TV, yangına, soyguna, darbe, ışık ve ısıya duyarlı alarm sistemlerinin tesisi, her teşhir salonunda güvenlik görevlilerinin bulundurulması sağlanmaktadır.

 

RESTORASYON DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 

İNCELEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ


Taşınmaz kültür varlıklarının restorasyonuna yönelik ihaleler hangi mevzuata göre gerçekleştirilmektedir?

Kültür Varlıklarının restorasyonuna yönelik proje ve uygulama işleri, 16.06.2022 tarih ve 31868 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Korunması Gerekli Kültür Varlıklarının Onarımları ve Restorasyonları ile Çevre Düzenlemesine İlişkin Mal ve Hizmet Alımlarına Dair Usul ve Esaslar” ve alt mevzuatı kapsamında ihale edilmekte olup, söz konusu Usul ve Esaslar ile alt mevzuatına Bakanlığımız ve Genel Müdürlüğümüz web sayfasından ulaşılabilmektedir.
           

Bakanlığımızca yapılan uygulama işleri ile proje ve proje ile ilgili hizmet alımı işleri için ön yeterlik alabilme şartları nelerdir?

Mesleki ve teknik yeterlilikleri ile ekonomik ve mali güçleri idarece kabul edilecek belli isteklilerin tespiti için, her yıl Bakanlığımızca ulusal gazeteler ile Bakanlığımız ve Genel Müdürlüğümüz web sayfalarında Proje ve Uygulama İşleri için ön yeterlik başvuru ilanı yayımlanarak isteklilerden başvuru dosyaları alınmakta, söz konusu başvuruların değerlendirme komisyonu tarafından incelenmesi neticesinde oluşturulan “ön yeterlik alan firma listeleri” Resmi Gazete’de yayımlanmaktadır.
  

Ön yeterlik listeleri hangi tür ihale usulünde kullanılmaktadır?

Ön yeterlik listeleri Korunması Gerekli Kültür Varlıklarının Onarımları ve Restorasyonları ile Çevre Düzenlemesine İlişkin Mal ve Hizmet Alımlarına Dair Usul ve Esasların 24. maddesine göre “Belli İstekliler Arasında İhale Usulü” ile gerçekleştirilen ihaleler için kullanılmaktadır. İdareler, Usul ve Esaslar kapsamında Belli İstekliler Arasında İhale Usulüne göre yapacakları ihalelerde, davet mektubu gönderilecek firmaları bu listelerden seçmektedir.

YATIRIMLAR ŞUBESİ MÜDÜRLÜĞÜ


Tescilli taşınmaz kültür varlıklarının restorasyonu hangi kurum ve kuruluşlar tarafından yapılabilmektedir?

Tescilli taşınmaz kültür varlıklarının restorasyonları 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında, mülkiyetlerinde bulunan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile Valilikler, Belediyeler ve İl Özel İdareleri tarafından bütçelerinde her yıl bu maksatla ayrılan ödenekler doğrultusunda yürütülmektedir.
Bu kapsamda, Genel Müdürlüğümüzce Bakanlığımıza ait veya tahsisli olan taşınmaz kültür varlıklarının korunması ile korunmasına yönelik proje ve restorasyon çalışmaları her yıl belirlenen yatırım programı dahilinde ve ödenekler nispetinde gerçekleştirilmektedir.

Genel Müdürlüğünüzce 81 ildeki taşınmaz kültür varlıklarının restorasyonları nasıl yürütülmektedir?

Bakanlığımızca sürdürülen restorasyon çalışmaları, Bakanlığımıza bağlı taşra teşkilatları olan, görev ve yetki alanlarında bulunan illerde hizmet veren 20 adet Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olup Genel Müdürlüğümüzce koordine edilmektedir.

Rölöve ve Anıtlar Müdürlükleri tarafından, Bakanlığımıza ait veya tahsisli olan ve yatırım programında yer alan taşınmaz kültür varlıklarının korunması ile korunmasına yönelik proje ve restorasyon çalışmalarının yapı denetim hizmetleri gerçekleştirilmektedir.


Genel Müdürlüğünüzce restorasyonu yapılması gerekli görülen yapılar nasıl önceliklendirilmektedir?

Bakanlığımız mülkiyetinde ya da Bakanlığımıza tahsisli tescilli kültür varlığı yapıların restorasyonları bulunduğu konumun önemi, kültürel ve mimari değerleri, yapısal bozulma dereceleri göz önünde bulundurularak, yapının türüne ve gerektirdiği müdahalenin biçimine göre etaplar halinde yıllara sari olarak ya da tek etapta, yıllık yatırım programları kapsamında ödenekler nispetinde değerlendirilmektedir.


Genel Müdürlüğünüz Yıllık Yatırım Programını nereden öğrenebiliriz?

Resmi Gazete ve Bakanlığımız resmi internet sitesinde ilan edilmektedir.

 

 

UYGULAMALAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 

MÜZE UYGULAMALARI ŞUBESİ

Müze Uygulamaları Şubesinin görevleri nedir?

Müze Uygulamaları Şubesi, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne bağlı Uygulamalar Daire Başkanlığı bünyesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Bakanlığımıza bağlı tescilsiz müze yapılarının bakım, onarım ve çevre düzenleme projeleri ile bunlara ait uygulamaları yürütmek; tescilli ve tescilsiz tüm müze binalarının teşhir tanzim projeleri ile bunlara ait uygulamaları yürütmek; yeni hizmete girmesi planlanan müze yapıları ve alanlarına ilişkin inceleme, araştırma çalışmalarını yürütmek; yeni inşa edilecek müze yapılarının mimari, mühendislik ve teşhir tanzim projelerini hazırlatmak ve ayrıca yarışma ile elde edilmesi planlanan projelerle ilgili yarışma sürecini yürütmek Müze Uygulamaları Şubesinin görev alanları içerisinde yer alır.


Teşhir Tanzim Projesi nedir?

Yeni müze ya da mevcut müze yapılarında müze koleksiyonunun sergileme, depolama ve korunmasına yönelik olarak uluslararası müzecilik standartları doğrultusunda ve bilimsel araştırma işlemlerinin yapılması ile hazırlanacak sergi senaryosu kapsamında her türlü teknolojik, görsel, video, grafik ve animasyon, interaktif yazılımlar ve içerik ve senaryolarını içeren konsept proje hazırlanması hizmetini kapsayan projelendirme işidir.


Müze Uygulama Şubesi diğer kurum ve kuruluşlara teşhir tanzim projesi hazırlıyor mu? Şartları nelerdir?

Diğer kurum ve kuruluşların teşhir tanzim projesi talepleri doğrultusunda Bakanlığımız teknik yardım yapmaktadır.  Teknik yardım yapılacak kurum ve kuruluş ile yapılacak bir protokol kapsamında çalışmalar yürütülür. Teşhir tanzim projesi hazırlanan söz konusu müzede, Bakanlığımız adına hazırlanan bir plaket yer alır.


ÖREN YERİ UYGULAMALARI ŞUBESİ


Ören yeri nedir?

Ören yeri, tarih öncesinden günümüze kadar gelen çeşitli uygarlıkların ürünü olup topografik olarak tanımlanabilecek derecede yeterince belirgin ve mütecanis özelliklere sahip, aynı zamanda tarihsel, arkeolojik, sanatsal, bilimsel, sosyal veya teknik bakımlardan dikkate değer, kısmen inşa edilmiş, insan emeği kültür varlıkları ile tabiat varlıklarının birleştiği alanları ifade eder.


Bir ören yerinin ziyarete açılması için neler gereklidir?

Öncelikle o ören yerinin ziyaretçilerin kontrollü bir şekilde alana giriş yaparak dolaşmalarını ve bilgi almalarını sağlayacak gişe, turnike ve bilgi panoları gibi düzenlemelerle asgari ihtiyaçlarını karşılayacak tuvalet, büfe gibi düzenlemelere sahip olması gerekmektedir. Bu amaçla ören yerinin ziyarete açılacak kısmı için çevre düzenleme projeleri hazırlanarak uygulaması gerçekleştirildikten sonra alan ziyarete açılabilir.

Çevre Düzenleme Projeleri, ören yerlerinin arkeolojik potansiyelini koruyacak şekilde denetimli olarak ziyarete açmayı, tanıtımını sağlamayı, mevcut kullanım ve dolaşımdan kaynaklanan sorunları çözmeyi, alanın ihtiyaçlarını çağdaş, teknolojik gelişmelerin gerektirdiği donatılarla gidermeyi amaçlamalıdır.


Ören yerlerine ilişkin çevre düzenleme projeleri kim tarafından hazırlanır ve uygulanır?

Söz konusu projeler kazısı sürmekte olan ören yerlerinde kazı başkanlığı tarafından, diğer yerlerde ise Genel Müdürlüğümüz Uygulamalar Daire Başkanlığı bünyesinde faaliyetlerini sürdürmekte olan Ören Yeri Uygulamaları Şubesi tarafından hazırlanmakta veya hazırlatılmaktadır. Her iki durumda da hazırlanan projeler bahsi geçen Şube Müdürlüğü tarafından incelenir ve değerlendirilmek üzere ilgili Koruma Bölge Kurulu’na gönderilir. Uygun olarak değerlendirilen projelerin ihalesi yapılarak Genel Müdürlüğümüz ve ilgili Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü uzmanlarının kontrolünde uygulaması yaptırılır ve ören yeri ziyaret açılmaya uygun bir hale getirilir.


YARDIM ŞUBESİ MÜDÜRLÜĞÜ


Korunması gerekli kültür varlığı olarak tescilli olan taşınmazın onarımı için Bakanlıkça sağlanan destekler nelerdir?

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 12’nci maddesi gereğince hazırlanan ve 27/05/2015 tarih ve 29368 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Sağlanmasına Dair Yönetmelik’ kapsamında, özel hukuka tabi gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde bulunan korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilen taşınmazların projelerinin elde edilmesi ve onarımlarının yapılabilmesi amacıyla Bakanlığımızca ayni, nakdi ve teknik yardım sağlanmaktadır.
Nakdi Yardım

Proje Yardımı: Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Komisyonu’nun uygun gördüğü oranlarda, 610.875,00.- TL’ye kadar.*

Uygulama Yardımı: Toplu başvurularda yaklaşık maliyetin %80’ine, münferit başvurularda ise yaklaşık maliyetin %70’ine kadar ve her halükârda 2.443.507.- TL’yi geçmemek üzere.*

Teknik Yardım
Bakanlık proje hazırlanması veya hazırlatılması ile proje ve uygulama aşamalarında ihtiyaç duyulan teknik yardımı verebilir.

Ayni Yardım
Komisyonca gerek görülmesi durumunda Taşınmaz Kültür Varlıklarının korunması ve onarımı için uygulama yardımının bir kısmına ya da tamamına ait inşaat malzemeleri Bakanlık tarafından temin edilebilir.

*01/02/2023 tarihinden itibaren uygulanacak tutarlardır.

Bakanlıkça hangi taşınmazlara   yardım veriliyor?

Bakanlıkça yardım sağlanabilmesi için taşınmazın ilgili Koruma Bölge Kurulu tarafından korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescillenmesi ve mülkiyetinin özel hukuka tabi gerçek ve tüzel kişilere ait olması gerekir.


Proje ve/veya proje uygulama yardımı başvuruları nasıl yapılır?

Cevap Korunması gerekli kültür varlığı olarak tescilli taşınmazın mülkiyet sahibi yada hissedarlarından biri tarafından taşınmazın bulunduğu ilin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne  yazılı olarak başvuruda bulunulur.


Proje ve proje uygulama başvurularında hangi belgeler istenir?

(1) Proje yardımları için;
a) Yardım başvuru dilekçesi,
b) T.C. kimlik numarası beyanı,
c) Kanuni tebligat adresi ve iletişim bilgisi,
ç) Mal sahibi adına yapılacak başvurularda noter onaylı vekâletname ve/veya veraset ilamı,
d) Taşınmaza ilişkin tescil kararı,
e) Başvuru tarihi itibarıyla son üç ay içinde alınmış mülkiyet belgesi,
f) Taşınmazın kadastral durumunu gösteren belge,
g) Projenin kapsamına, işin bitirilme süresine, yapı alanına ve yaklaşık maliyetine ilişkin mimar tarafından hazırlanan rapor,
ğ) Dijital ortamda yapının iç, dış ve yakın çevresini gösteren net çekilmiş fotoğraf albümü,
h) Projeyi hazırlayacak mimarın uygulama aşamasında denetim işlemlerini gerçekleştireceğine dair mimar tarafından imzalı taahhütname  ile gerekli görülmesi halinde ek belge talep edilir.
(2) Uygulama yardımları için;
a) Yardım başvuru dilekçesi,
b) T.C. kimlik numarası beyanı,
c) Kanuni tebligat adresi ve iletişim bilgisi,
ç) Mal sahibi adına yapılacak başvurularda noter onaylı vekaletname ve/veya veraset ilamı,
d) Taşınmaza ilişkin tescil kararı,
e) Uygulamaya başlanabilmesi için gerekli tüm çizim, proje, bilgi ve belgelerin uygun olduğuna ilişkin Koruma Bölge Kurulu kararı ve onaylı projeler,
f) Başvuru tarihi itibarıyla son üç ay içinde alınmış mülkiyet belgesi,
g) Taşınmazın kadastral durumunu gösteren belge,
ğ) Uygulamanın kapsamına, işin bitirilme süresine, uygulama aşamalarına ve yaklaşık maliyetine ilişkin mimar ve ilgili mühendislerce hazırlanan rapor,
h) Dijital ortamda yapının iç, dış ve yakın çevresini gösteren net çekilmiş fotoğraf albümü,
ı) Uygulamayı gerçekleştirecek sorumlularla ilgili gerekli görülmesi halinde belgeler,
talep edilir.

Taşınmaz Kültür Varlıklarının Proje ve uygulama yardımı başvuruları hangi tarihlerde yapılmaktadır?  Başvuruları nasıl yapılır?

Proje ve uygulama yardımlarının başvuru tarihleri her yıl “Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Komisyonu”nca belirlenmekte olup o yıla ait başvuru tarihleri İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerinden öğrenilebilmektedir.
Nasıl başvurulur?
Toplu ve münferit olmak üzere iki türlü başvurulabilir.
Münferit Başvuru
Tek bir taşınmaz kültür varlığı için yapılır. Başvuru sahibi, maddi veya teknik yardım talebi için gerekli belgelerle birlikte il kültür ve turizm müdürlüğüne yazılı olarak başvurur. İl müdürlüğü başvuru dosyasını inceleyip beş iş günü içinde Kültür ve Turizm Bakanlığına gönderir. Eksik belgeli ve yeniden yapım (rekonstrüksiyon) talepleri başvuru sahibine iade edilir. Genel Müdürlük tarafından incelenen başvurular değerlendirilmek üzere Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Komisyonuna iletilir.
Toplu Başvuru
Toplu başvuru, taşınmaz kültür varlıklarının sokak ve doku bütünlüğü içerisinde korunabilmesi için ilgili idare katılımıyla toplu olarak yapılır.
Gerekli belgeler ilgili idare tarafından toplanır ve varsa eksikleri tamamlatılır. İlgili idare doku bütünlüğü içerisinde değerlendirilen geleneksel yapıların mal sahiplerinin ve ruhsatlı diğer yapıların mal sahipleri ile müellif mimarların muvafakatini alır.
Tamamlanan başvuru dosyaları, yapı ve yapıların çevre ile ilişkisini gösteren imar planı veya koruma amaçlı imar planı paftası (1/1000 varsa 1/500 ölçekli), imar durum belgesi veya plan hükümleri, bunların bulunmaması halind kadastral durumu gösterir güncel onaylı hâlihazır haritalar ile birlikte, her yılın Mayıs ayı sonuna kadar il müdürlüğü kanalıyla Genel Müdürlüğe iletilir.
Başvurular genel müdürlükçe incelenir, sokak ve doku bütünlüğü içinde bulunan taşınmaz kültür varlıklarının en az %70’i için başvuru yapılmış olması şartı aranır. Uygun bulunan başvurular komisyona sunulur.


Proje ve uygulama yardımı alan taşınmazlar için sonraki yıllar da  tekrar proje ve uygulama yardımı alınabilir mi?

Yardım yapılmış olan taşınmaz kültür varlığı için mücbir sebepler dışında son ödeme tarihinden itibaren on (10) yıl geçmeden aynı yardım konusunda yapılan başvurular değerlendirilmez.


Proje ve uygulama için verilen yardım tutarı arttırılabilir mi?Proje ve uygulama için verilen yardım tutarı arttırılabilir mi?

Bakanlığımız ilgili Mali Yılı Bütçesinden yardım yapılacak taşınmazlar ‘Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Komisyonu’ tarafından Bakanlığımız Mali Yılı Bütçesinden ayrılan ödenek çerçevesinde değerlendirildiğinden uygun görülen yardım miktarının artırılması mümkün değildir.


Proje ve Uygulama yardımları;  statik, makine ve elektrik mühendisliği projelerini de kapsıyor mu?

Yapılacak yardımlarda, taşınmaz kültür varlıklarının özgün konum, tasarım, işlev, malzeme ve yapım tekniği niteliklerinin korunarak yaşamının sürdürülmesi esas olup, taşınmazın korunmasına yönelik imalatlara öncelik verildiğinden, yalnızca mimari (rölöve ve restorasyon) proje bedelleri için ödeme yapılmaktadır.


Yardım verilmesi uygun bulunan taşınmazlar İçin proje ve uygulama yardımların ödeme şekli nasıldır?
Toplu başvurularda ilgili idare ile Bakanlık arasında protokol imzalanır.
Yardım yapılması karar verilen taşınmazların sahipleriyle ilgili il müdürlüğü arasında sözleşme imzalanır. Proje yardımlarına ait ödemeler, projelerin ilgili kurulca onaylanmasından sonra yapılır. Uygulama yardımında ise ilk aşamada komisyonca belirlenen ön ödeme miktarı (% 20) hak sahibine ödenir. İmalatların %50 ya da %100’ünün tamamlanmasının ardından ise ara ve nihai ödemeler gerçekleştirilir. Yardımlara ilişkin ödenekler ilgili Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nce ilgilisinin hesabına aktarılır.

Uygulama yardımları verilen taşınmazların denetimi kime aittir? Ödeme aşamasında hangi belgeler hazırlanır?

Uygulama yardımı verilen taşınmazların denetimi Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve/veya Rölöve ve Anıtlar Müdürlükleri teknik elemanlarınca denetlenir.
Taşınmaz için yapılan restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra ödem
e yapılabilmesi için Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve/veya Rölöve ve Anıtlar Müdürlükleri teknik elemanlarınca mahallinde yapılacak denetime istinaden hazırlanacak hakediş raporu ile restorasyonun Koruma Bölge Kurulunca onaylı projesine uygun yapıldığını içeren teknik eleman raporu ile müellif mimar tarafından hazırlanacak restorasyonunun Koruma Bölge Kurulunca onaylı projesine uygun yapıldığını içeren raporlar istenir.

Uygulama yardımlarında kişi katkısı aranır mı?

Uygulama yardımı verilecek taşınmazlara “Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Komisyonu”nca her yıl belirlenen miktarda taşınmaz sahipleri tarafından katkı yapması istenir.

Hakedişler; Bakanlıkça verilen yardım miktarı tutarına göre mi, yardım miktarı+ kişi katkısı birlikte hesaplanarak mı hazırlanır?

Hakedişler, Bakanlıkça yardım verilen tutar ve ilgilisince katkı yapılacak toplam miktar üzerinden hesaplanır.



KURULLAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 

Sahibi olduğum taşınmazın sit alanında kalıp kalmadığımı nasıl öğrenebilirim?

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün merkeze bağlı taşra teşkilatı olarak kurulan Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlükleri (34 adet) bulunmaktadır.

Bir taşınmazın sit alanında kalıp kalmadığına ilişkin bilgiler maliki tarafından ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne başvurularak öğrenilebilmektedir. (Koruma bölge kurulu müdürlüklerinin görev alanına dair listenin link olarak yer alması gereklidir. Liste aşağıda belirtilmektedir.)

Sahibi olduğum taşınmazın üzerinde korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı/eski eser/tescil kaydı var mı, nasıl öğrenebilirim?

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün merkeze bağlı taşra teşkilatı olarak kurulan Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlükleri (34 adet) bulunmaktadır.

Bir taşınmazın sit alanında kalıp kalmadığına ilişkin bilgiler maliki tarafından ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne başvurularak öğrenilebilmektedir. (Koruma bölge kurulu müdürlüklerinin görev alanına dair listenin link olarak yer alması gereklidir. Liste aşağıda belirtilmektedir.)

Sahibi olduğum taşınmaz sit alanında/tescilli nasıl itiraz edebilirim?

Konuya ilişkin malikinin ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne başvurması halinde 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında gerekli değerlendirme yapılır ve başvuru sahibine bilgi verilir.

Taşınmaz kültür varlıklarına ilişkin envanter bilgilerini nasıl elde edebilirim?

Bakanlığımızca yürütülmekte olan Türkiye Kültür Varlıkları Envanter Sistemine ilişkin bilgiler belli bir çalışma kapsamında (tez çalışması, akademik araştırma, bilimsel çalışma, üniversite projesi vb.) gerekli evraklarla birlikte talep edildiği takdirde Genel Müdürlüğümüz Tespit Şubesi Müdürlüğünce başvuru sahibine iletilmektedir.

Sahibi olduğum korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescilli parselimde veya sit alanında bulunan taşınmazımda müdahalelerde bulunmak istiyorum. Öncelikle hangi belgelerle nereye başvurabilirim?

Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarında, bunların bitişik parselleri ile koruma alanlarında ve ayrıca sit alanlarında yer alan taşınmazlarda, 2863 sayılı Kanun gereğince izinsiz inşai ve fiziki müdahalede bulunulamaz, bunlar yeniden kullanıma açılamaz veya kullanımları değiştirilemez. Bu nedenle, söz konusu taşınmaz ve alanlarda herhangi bir müdahalede bulunulmadan önce ilgili kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğüne müracaat edilmesi gerekmektedir.

Taşınmazın tapu örneği ile birlikte, varsa pafta, ada, parsel bilgileri ve adres bilgilerini içeren başvurunun ilgili kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğüne iletilmesi halinde, konuyla ilgili inceleme yapılarak başvuru sahibi bilgilendirilir.

Sit alanında yer alan ve sahibi olduğum taşınmaza ilişkin olarak koruma amaçlı imar planında getirilen hükümleri öğrenmek veya buna itirazda bulunmak istiyorum. Nereye başvurabilirim?

Taşınmazın maliki tarafından ilgili kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğüne ve yerel idareye başvurulması halinde, koruma amaçlı imar planının taşınmazla ilgili hükümlerine ilişkin istenilen bilginin verilmesi veya incelemenin yapılması sağlanır.

İnşaat/uygulama/faaliyet yapılan alanda kültür varlığı/anıt eser/ tarihi eser/eski eser bulunmaktadır. Nereye başvurabilirim?

En Yakın Mülki İdare Amirliği, Müze Müdürlüğü veya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne başvurularak konu hakkında inceleme sürecinin başlatılması sağlanır. Eğer söz konusu alanda 2863 sayılı Kanun kapsamında kalan bir kültür varlığı varsa ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü gerekli işlemleri başlatır ve iletişim bilgilerinin bulunması halinde başvuru sahibine bilgi verir.

Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığının veya sit alanının tahrip edildiğine ilişkin ihbarda bulunmak istiyorum. Nereye başvurabilirim?

En yakın mülki idare amirliği, müze müdürlüğü veya ilgili kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğüne başvurularak konu hakkında inceleme sürecinin başlatılması sağlanır. Söz konusu alanda 2863 sayılı Kanun kapsamında aykırı bir uygulamada bulunulup bulunmadığı ilgili koruma bölge kurulu müdürlüğünce tespit edilerek gerekli işlemler yapılır.

Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığının veya sit alanının koruma düzeyinin yetersizliğine ilişkin görüşlerimi nereye bildirebilirim?

İlgili kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğüne ve varsa diğer ilgili kurumlara (Vakıflar Genel Müdürlüğü, Devlet Demiryolları vb.) başvurularak konu hakkında inceleme ve değerlendirme yapılması sağlanır.

Koruma bölge kurullarınca alınan kararlara karşı kimlerin Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kuruluna itiraz hakkı vardır?

Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerin itiraz hakkı bulunmaktadır. Ancak taşınmaz üzerindeki ayni hakkını veya kiracılık hakkını belgelemeyen gerçek ve tüzel kişilerin itirazları, Yüksek Kurul gündemine alınamaz.

Koruma bölge kurullarınca alınan kararlara karşı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kuruluna yapılacak başvurularda herhangi bir süre kısıtlaması var mıdır?
Koruma bölge kurullarınca alınan kararlara karşı itirazların, koruma bölge kurulu kararlarından tebliğ veya ilanı zorunlu olan kararlar için kararın tebliğ veya ilanından itibaren, bunların dışındaki kararlar için ise ilgili kurul müdürlüğünün kararı postaya verdiği tarihten itibaren altmış gün içinde yazılı olarak, ıslak veya elektronik imza ile Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne yapılması gerekmektedir. Ayrıca, itiraz başvurularının süresinin tespitinde Bakanlık evrak kayıt tarihi dikkate alınmakta ve postadaki gecikmeler ise dikkate alınmamaktadır. 

Koruma bölge kurullarınca alınan karara konu taşınmazın paylı mülkiyet olması durumunda söz konusu karara karşı Yüksek Kurula itiraz edildiğinde, paydaşlardan her birinin muvafakatı gerekir mi?

Hayır, koruma bölge kurullarınca alınan kararlara karşı mülkiyet hakkı aranmaksızın Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kuruluna itirazda bulunulabilir.

Koruma bölge kurulu kararının iptali istemiyle İdari Mahkemesinde veya Danıştay’da devam eden veya karara bağlanan konulara ilişkin, ayrıca Yüksek Kurula başvuruda bulunabilir mi?

Koruma bölge kurulu kararının iptali istemiyle İdare Mahkemesinde veya Danıştay’da devam eden dava bulunsa dahi Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kuruluna itirazda bulunulabilir. Ancak, koruma bölge kurulu kararının yürütmesinin durdurulmasına veya iptaline yönelik verilen bir Mahkeme kararı bulunmakta ise, söz konusu Mahkeme kararına uyulması gerekmekte olup; aynı koruma bölge kurulu kararına karşı yapılan itiraz başvurusu Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunda değerlendirilememektedir.

KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULLARI GÖREV ALANLARI

ADANA

Adana, İçel, Osmaniye

ANKARA

Ankara, Bolu, Çankırı, Kastamonu, Çorum, Kırıkkale

ANTALYA

Antalya, Burdur, Isparta

AYDIN

Aydın, Denizli

BALIKESİR

Balıkesir

BURSA

Bursa

ÇANAKKALE

Çanakkale (Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı görev alanı dışında kalan kısmı)

DİYARBAKIR

Batman, Diyarbakır, Elazığ

EDİRNE

Edirne, Kırklareli, Tekirdağ

ERZURUM

Artvin, Bayburt, Bingöl, Erzincan, Erzurum, Tunceli

ESKİŞEHİR

Afyon, Bilecik, Eskişehir

GAZİANTEP

Gaziantep, Kahramanmaraş, Kilis

HATAY

Hatay

İSTANBUL I N.

Arnavutköy, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Gaziosmanpaşa, Güngören, Küçükçekmece, Silivri, Sultangazi

İSTANBUL II N.

Beyoğlu, Şişli

İSTANBUL III N.

Beşiktaş, Sarıyer, Kağıthane

İSTANBUL IV N.

Fatih, Zeytinburnu

İSTANBUL V N.

Adalar, Ataşehir, Kadıköy, Kartal, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sultanbeyli, Tuzla

İSTANBUL VI N.

Beykoz, Şile, Üsküdar, Çekmeköy, Ümraniye

İZMİR I NUM.

İzmir (Balçova, Bayındır, Bayraklı, Beydağ, Bornova, Buca, Çeşme, Çiğli, Gaziemir, Güzelbahçe, Karabağlar, Karaburun, Karşıyaka, Kiraz, Konak, Menderes, Narlıdere, Ödemiş, Seferihisar, Selçuk, Tire, Torbalı, Urla)

İZMİR II NUM.

İzmir (Aliağa, Bergama, Dikili, Foça, Kemalpaşa, Kınık, Menemen), Manisa

KARABÜK

Bartın, Karabük, Zonguldak

KARS

Ardahan, Iğdır, Kars

KAYSERİ

Kayseri, Yozgat, Kırşehir, Nevşehir (Kapadokya Alan Başkanlığı görev alanı dışında kalan kısmı), Niğde

KOCAELİ

Düzce, Kocaeli, Sakarya, Yalova

KONYA

Aksaray, Karaman, Konya

KÜTAHYA

Kütahya, Uşak

MARDİN

Mardin, Siirt, Şırnak

MUĞLA

Muğla

SAMSUN

Amasya, Ordu, Samsun, Sinop

SİVAS

Malatya, Sivas, Tokat

ŞANLIURFA

Adıyaman, Şanlıurfa

TRABZON

Giresun, Gümüşhane, Rize, Trabzon

VAN

Ağrı, Bitlis, Hakkâri, Muş, Van

 

 

 

EMLAK DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 

5228 sayılı Kanun kapsamında indirme konu olan sponsorluk faaliyetleri nelerdir?

1) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesi,

2) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanması,

3) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması,

4) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işleri,

5) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmaları,

6) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirtilmesi çalışmaları,

7) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmaları,

8) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanması,

9) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatın tedariki ile film yapımı,

10) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmaları,

5228 sayılı Kanun kapsamında sponsorluğa konu faaliyetin değerlendirme kriterleri nelerdir?

a)Anayasa’da belirtilen temel ilkelere, kanunlara, genel ahlaka ve uluslar arası anlaşmalara aykırı olmaması,

b) Toplumun kültürel, sosyal ve ekonomik kalkınmasına yardımcı olacak nitelikte olması,

c)Toplumun ortak duygu ve hasiyetleriyle çatışır nitelikte olmaması,

d) Bireylerin ve toplumun bir kesimini rencide etmemesi ve gruplar arasında düşmanca duygular oluşturmaması,

e) Çağdaş uygarlığın yapıcı ve bilimsel birikimini yansıtması,

f) Ulusal ve evrensel değerlere aykırı olmaması,

g) Kültürel ve sanatsal değerlerimizi, geleneklerimizi yansıtması,

h) İçerik yönünden doğrudan ticari amacı ön planda tutmayıp siyasi amaçlı ve siyasi, ideolojik, etnik propagandaya yönelik olmaması,

şartlarını taşımasının göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

5228 sayılı Kanun kapsamında sponsorluk süreci nasıl işlemektedir?

Destekleyen ve destek alan arasında yapılan destek sözleşmesine konu edilen faaliyetin desteklenmesi, Bakanlığımızca uygun görüldüğü takdirde bu konuda ilgili birimce düzenlenecek belge sözleşmeyi yapan taraflara verilecektir.  Destekleyen ve destek alan tarafından yapılması öngörülen harcamalar ilgili birimce kontrol edilecek, söz konusu faaliyet için yapılacağı belirtilen harcamaların uygun görülmesi halinde desteklenmesinin uygun bulunduğu tasdik edilecek, tasdik edilmeyen harcamalar gider olarak kabul edilmeyecektir. Destek sözleşmesine konu faaliyetin gerçekleştirilmesi ilgili birim veya Bakanlığımız taşra teşkilatınca kontrol edilecektir.

5228 sayılı kanun kapsamında kültürel faaliyetlere ilişkin yapılan sponsorluk harcamaları hangi indirime konudur?

Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen faaliyetlere ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların % 100’ü (Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle bu oranı yarısına kadar indirmeye veya kanuni oranına kadar çıkarmaya yetkilidir) kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurum kazancından indirileceği (Kurumlar Vergisi Kanunu); Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirileceği (Gelir Vergisi Kanunu) hükme bağlanmıştır.